Go Fundamentals: Khai báo biến

Tất cả chương trình mà bạn viết, về cơ bản chỉ là làm 3 việc: cấp phát bộ nhớ, đọc và ghi dữ liệu vào bộ nhớ.

Đây là bài viết nằm trong series Go Fundamentals.

Trong Go, biến (variable) là tên của một vùng nhớ được cấp phát (allocate) để lưu trữ dữ liệu thuộc một kiểu nhất định. Có nhiều cách khác nhau để khai báo biến trong Go.

Go Fundamentals - Kiến thức nền tảng lập trình Go

Khai báo biến với từ khóa var

1. Khai báo 1 biến

Cú pháp để khai báo biến trong Go

var name type

• var: từ khóa của go dành cho việc khai báo biến

• name: tên của biến

• type: kiểu dữ liệu mà bạn muốn lưu trữ

Ví dụ:

package main

import "fmt"

func main() {
    var age int // khai bao bien
    fmt.Println("Age:", age)
}

• “var age int” khai báo biến có tên là age với kiểu dữ liệu là int (số nguyên). Go sẽ cấp cho bạn một vùng nhớ đủ lớn để lưu trữ bất kỳ giá trị nào có kiểu int, và đặt cho vùng nhớ này một cái tên là age.

• Vì không có giá trị khởi tạo nên Go sẽ gán zero-value cho biến này. Zero-value của kiểu int là 0. Zero-value sẽ được đề cập trong phần sau.

• Chương trình trên in ra kết quả:

  Age: 0

2. Gán giá trị cho biến

Biến cho thể được gán cho các giá trị khác nhau miễn là giá trị đó thuộc kiểu mà nó được khai báo.

Ví dụ biến age có thể được gán cho bất kỳ số nguyên nào:

package main

import "fmt"

func main() {
    var age int // khai bao bien
    fmt.Println("Age:", age)

    age = 18 // gan gia tri 18
    fmt.Println("Age:", age)

    age = 28 // gan gia tri 28
    fmt.Println("Age:", age)
}

Chương trình trên sẽ in ra:

Age: 0
Age: 18
Age: 28

Lưu ý: Trong Go, bạn không thể gán cho biến một giá trị khác với kiểu mà nó được khai báo. Ví dụ:

var age int
age = "Nhan" // lỗi, bạn không thể gán giá trị kiểu string cho một biến kiểu int

3. Khai báo với giá trị khởi tạo

Khi khai báo biến, chúng ta có thể gán giá trị ban đầu cho nó với cú pháp:

var name type = value

• Với value là giá trị khởi tạo, value phải là giá trị thuộc kiểu type

package main

import "fmt"

func main() {
    var age int = 18 // khai bao bien voi gia tri khoi tao
    fmt.Println("Age:", age)
}

Chương trình trên in ra kết quả:

Age: 18

Như vậy là biến age đã được khởi tạo với giá trị mặc định là 18 thành công.

4. Kiểu ngầm định (type inference)

Khi khai báo biến với giá trị khởi tạo, các bạn có thể bỏ qua việc khai báo kiểu dữ liệu. Lúc đó, Go sẽ tự động xác định kiểu của giá trị khởi tạo và gán kiểu này cho biến luôn.

package main

import "fmt"

func main() {
    var age = 18 // int
    fmt.Println("Age:", age)
}

Biến age sẽ được ngầm hiểu có kiểu int, cùng kiểu với giá trị khởi tạo 18.

5. Khai báo nhiều biến cùng lúc

Bạn có thể khai báo nhiều hơn 1 biến trong cùng một câu lệnh.

a. Khai báo nhiều biến cùng kiểu

Cú pháp:

var name1, name2, ..., nameN type = value1, value2, ..., valueN

Ví dụ:

package main

import "fmt"

func main() {
    var age, point int = 18, 90
    fmt.Println("Age:", age, "- Point:", point)
}

Kết quả in ra:

Age: 18 - Point: 90

Bạn có thể bỏ phần khai báo kiểu dữ liệu, Go cũng sẽ dùng kiểu của giá trị khởi tạo:

package main

import "fmt"

func main() {
    var age, point = 18, 90 // int
    fmt.Println("Age:", age, "- Point:", point)
}

Nếu không có giá trị khởi tạo, zero-value sẽ được gán cho các biến:

package main

import "fmt"

func main() {
    var age, point int // zero-value: 0, 0
    fmt.Println("Age:", age, "- Point:", point)
    
    age = 18
    point = 90
    fmt.Println("Age:", age, "- Point:", point)
}

Kết quả in ra:

Age: 0 - Point: 0
Age: 18 - Point: 90

Để ngắn gọn hơn, bạn có thể gán biến age và point trong cùng một câu lệnh:

package main

import "fmt"

func main() {
	var age, point int // zero-value: 0, 0
	fmt.Println("Age:", age, "- Point:", point)

	age, point = 18, 90 // gan 2 bien bang 1 cau lenh
	fmt.Println("Age:", age, "- Point:", point)
}

b. Khai báo nhiều biến khác kiểu

Cú pháp:

var (
    name1 type1 = value1
    name2 type2 = value2
    ...
    nameN type3 = valueN
)

Bạn có thể khai báo cả type và value, hoặc chỉ cần có 1 trong 2 là được. Ví dụ:

package main

import "fmt"

func main() {
    var (
        name  string = "Nhan"
	age          = 18 // int
	point int         // zero-value: 0
    )
    fmt.Println("Name:", name, "- Age:", age, "- Point:", point)
}

Kết quả in ra:

Name: Nhan - Age: 18 - Point: 0

Ngoài ra bạn cũng có thể khai báo theo kiểu sau:

var name1, name2, ..., nameN = value1, value2, ..., valueN

Ví dụ sau vẫn in ra cùng kết quả như trên:

package main

import "fmt"

func main() {
    var name, age, point  = "Nhan", 18, 0
    fmt.Println("Name:", name, "- Age:", age, "- Point:", point)
}

Khai báo biến kiểu ngắn gọn

Ngoài kiểu khai báo biến với từ khóa var, Go còn cung cấp một cách khai báo khác ngắn gọn hơn với cú pháp:

name := value

Ví dụ:

package main

import "fmt"

func main() {
    age := 18
    fmt.Println("Age:", age)
}

Kết quả in ra:

Age: 18

Bạn cũng có thể khai báo nhiều biến cùng lúc với kiểu khai báo này:

package main

import "fmt"

func main() {
    name, age, point := "Nhan", 18, 90
    fmt.Println("Name:", name, "- Age:", age, "- Point:", point)
}

Kết quả in ra:

Name: Nhan - Age: 18 - Point: 90

Lưu ý:

• Số lượng biến ở bên trái := phải bằng với số lượng giá trị khởi tạo. Ví dụ:

  name, age, point := "Nhan", 18 // bên trái := có 3 biến nhưng chỉ có 2 giá trị khởi tạo => lỗi

• Kiểu khai báo biến này chỉ hợp lệ khi vế bên trái của “:=” có ít nhất 1 biến chưa được khởi tạo trước đó. Ví dụ:

  package main
  
  import "fmt"
  
  func main() {
      a, b := 1, 2 // khởi tạo a, b
      fmt.Println("a:", a, "b:", b) // a: 1 b: 2 
  
      b, c := 3, 4 // b đã khởi tạo, chỉ khởi tạo c
      fmt.Println("b:", b, "c:", c) // b: 3 c: 4
  
      // b, c := 5, 6 // sẽ lỗi vì cả b, c đều đã được khởi tạo rồi
  
      b, c = 5, 6 // gán giá trị mới cho b, c
      fmt.Println("b:", b, "c:", c) // b: 5 c: 6
  }

Tóm tắt

Khai báo biến là một phần quan trọng trong lập trình Go, cho phép quản lý và lưu trữ dữ liệu hiệu quả. Với Go, bạn có thể sử dụng nhiều cách khai báo biến, từ cú pháp với từ khóa var đến cách khai báo ngắn gọn với :=.

Hãy tiếp tục theo dõi series Go Fundamentals để khám phá thêm về ngôn ngữ Go nhé!

Phòng GYM

Phòng GYM là nơi để bạn có thể ôn luyện các kiến thức được đề cập trong bài. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc ôn tập và thực hành thường xuyên sẽ giúp học sâu và ghi nhớ kiến thức lâu hơn.

1. Giải thích sự khác nhau giữa việc khai báo biến bằng từ khóa var và khai báo biến ngắn gọn với :=.

2. Viết một chương trình sử dụng khai báo nhiều biến cùng lúc với:

   • Một biến kiểu chuỗi lưu tên của bạn.

   • Một biến kiểu số nguyên lưu năm sinh.

   • Một biến kiểu số nguyên lưu điểm số.

   • In kết quả dưới dạng sau (không có ngoặc vuông):
     "Tên: [name], Năm sinh: [year], Điểm: [point]".